Legenda o świętym Aleksym - streszczenie, problematyka, bohaterowieLegenda o świętym Aleksym to dzieło anonimowego autora będące przykładem średniowiecznej t
Legenda o świętym Aleksym - tekst utworu. Mać nie mogła płaczu przestać. Co się mu ondzie wodziła. Tu była jego myśl padła. Ten-ci ji zasię nawrocił. Gdyżeśm nie przebył za morze. Co będą z twego stoła padać. Więc ji Boga dla chował. Mało eże z mostu nie spadł.
Aleksym, ale powstawały wówczas też inne legendy‐pieśni, np. o św. Dorocie, św. Stanisławie, św. Krzysztofie czy o św. Jopie (Hiobie). Ich zadaniem było w atrakcyjnej formie i w języku narodowym szerzyć wiedzę o świętych oraz dawać wiernym wzór do naśladowania. Słownik apokryf
Przedstawiano różne, można powiedzieć „wzorcowe” sposoby umierania. Myślę tutaj o świętym Aleksym i Rolandzie. Bohater „ Legendy o św. Aleksym” to wzorzec ascety, człowieka, który dobrowolnie zdecydował się na życie w ubóstwie i cierpieniu, by w ten sposób pogłębiać chwałę Boga, a ludziom wskazywać drogę ku zbawieniu.
Legenda o świętym Aleksym pochodzi najprawdopodobniej z Syrii, z około V-VI w. Do Europy Zachodniej dotarła w X wieku, zaś Polska wersja pochodzi z około 1454 r. Święty Aleksy to jeden z ideałów osobowych propagowanych przez literaturę średniowieczną. Aleksy był potomkiem rzymskiego rodu książęcego. Od dzieciństwa dużo czasu poświęcał Bogu, przewyższał pobożnością
Aleksym - Sciaga.pl. Legenda o św. Aleksym. Aleksy w wieku 24 lat ożenił się, w noc poślubną pozostawił swoją młodą żonę w dziewictwie i poszedł za Bogiem. Rozdał cały swój majątek i przybrał szaty nędzarza. Podróżował, za jego życia dokonały się liczne cuda, np.: Matka Boska zeszła z obrazu i za sprawą klucznika
w48QaY. Święty Aleksy nigdy nie istniał. Jego postać zaczerpnęli z buddyjskich legend Indii hagiografowie z Bliskiego Wschodu. W X w. opowieści o nim przybyły, za pośrednictwem Bizancjum, do Europy. W krótkim czasie zyskały na kontynencie niesłychaną popularność, którą najlepiej wyraża ogrom utworów o świętym Aleksym lub ku jego czci. Stworzono wiele żywotów, kazań, pieśni i modlitw, pisanych zarówno po łacinie, jak i w językach narodowych, prozą lub wierszem – były to również dowody intensywnie rozwijającego się kultu tego świętego. Centrum tego kultu stał się wkrótce Rzym, a stamtąd przeniesiono go do Polski, w czym duże zasługi położył patron naszej Ojczyzny i pierwszy nasz święty – Wojciech. Świadectwem jej popularności jest zanotowany około potowy XV w. polski utwór wierszowany, zwany Legendą o świętym Aleksym. Złota legenda Najbardziej znanym zbiorem żywotów świętych jest Złota legenda pióra włoskiego dominikanina, Jakuba z Voragine, napisana w II połowie XIII w. Zawiera ona niemal dwieście legend hagiograficznych o świętych czczonych w całej Europie. Jej popularność była ogromna, tłumaczono ją na niemal wszystkie języki europejskie i wydawano wielokrotnie przez kilka wieków – pod względem liczby wydań przegrywa tylko z Biblią. Termin „legenda” oznacza w języku łacińskim to, co powinno zostać przeczytane. Określano tak pierwotnie teksty przeznaczone do odczytania podczas obrzędów (np. tzw. pasje, czyli literacki opis śmierci męczenników, odczytywany w rocznicę ich śmierci). Z czasem termin „legenda” nabrał nieco innego znaczenia i zaczął oznaczać po prostu pełną cudów i niezwykłości opowieść, niekoniecznie nawet z życia świętych.
Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki >> Autor Tytuł Z Legendy o św. Aleksym Pochodzenie Klejnoty poezji staropolskiej Redaktor Gustaw Bolesław Baumfeld Wydawca Towarzystwo Wydawnicze w Warszawie Data wydania 1919 Druk Drukarnia Naukowa Miejsce wyd. Warszawa Źródło Skany na Commons Inne Pobierz jako: Cała antologia Indeks stron Artykuł w Wikipedii Z LEGENDY O ŚW. ALEKSYM. A. URODZENIE ŚW. ALEKSEGO. Ach, Królu wieliki nasz, Coż Ci dzieją Mesyjasz, Przydaj rozumu k mej rzeczy, Me serce Bóstwem obleczy, Raczy mię mych grzechów zbawić, Bych mógł o twych świętych prawić. Żywot jednego świętego, Coż miłował Boga swego, Cztę w jednych księgach o nim: Kto chce czytać, ja powiem. W Rzymie jedno panię było, Coż Bogu rado służyło. A miał barzo wielki dwór: Prócz panosz trzysta rycerzów... Chował siroty i wdowy, Dał im osobne trzy stoły. Za czwartym pielgrzymi jedli: Ci ji do Boga przywiedli. Eufamijan jemu dziano, Wielikiemu temu panu, A żenie dziano Aglijas, Ta była ubóstwu w czas. Byli wysokiego rodu; Nie mieli po sobie płodu: Więc ci jęli Boga prosić, Aby zaś je tem darował, Aby jedno plemię dał. Bóg tych prośby wysłuchał. A gdy mu sie syn narodził, Ten sie w lepsze przygodził, Więc mu zdziano Aleksy; Ten był oćca barzo lepszy.... B. POWRÓT I ŚMIERĆ. A gdy do Rzyma przyjął, Bogu dziękował, Iż ji do swej ziemie przygnał, A rzekąc: „Już tu chcę cirzpieć, Mękę i wszytkie złe file jimieć, U mego oćca na dworze, Gdym nie przebył za morze“. Na żórawiu oćca swego Potkał i jął prosić jego: „W imię syna Bożego I dla syna Aleksego, A racz mi swą jełmużnę dać, Bych mógł ty odrobiny brać, Co będą z twego stoła padać.“ Jego ociec to usłyszał, Iż synowo imię wspomniał, Tu silno rzewno zapłakał, Więc ji Boga dla chował. Gdy usłyszał taką mowę, Zawił sobie płaszczem głowę; Tu sie był weń zamęt wkradł, Mało eże z mostu nie spadł. Podał mu szafarza swego. Ten mu czynił wiele złego; Tu pod wschodem leżał, Każdy nań pomyje, złą wodę lał. Leżał tu szesnaćcie lat Wszytko cirpiał prze Bóg rad. Siódmegonaćcie lata zachorzał był, Co sobie nic czynił. A więc gdy już umrzeć miał, Sam sobie list napisał I ścisnął ji twardo w ręce.... A gdy Bogu duszę dał, Tu sie wielki dziw zstał: Same zwony zwoniły Wszytki, co w Rzymie były. Więc sie po nim pytano, Po wszytkich domach szukano. Nie mogli go nigdziej najić, A wżdy nic chcieli przestać. Jedno młode dziecię było, To im więc wzjawiło: „Aza wy nie wiecie o tem, Kto to umarł? Jać wam powiem: U Eufamijana leży, O jimże ta fała bieży; Pod wschodem ji najidziecie, Ać go jedno szukać chcecie!“ Więc tu papież z kardynały, Cesarz ze swemi kapłany, Szli są k niemu z chorągwiami, A zwony wżdy zwoniły samy. Chcieli mu list z ręki wziąć, Nie mogli mu go wziąć, Ani cesarz, ani papież, Ani wsztko kapłaństwo takież... Jedno przyszła żona jego A ściągła rękę do niego, Eż jej w rękę wpadł list.... A gdy ten list oglądano, Natemiesce uznano, Iż był syn Eufamijanów.... (Z wieku XV). Zobacz też[edytuj] Legenda o świętym Aleksym
Spis treści Życiorys i biografia św. Aleksego Patron Fakty z życia Kult Życiorys i biografia św. Aleksego Św. Aleksy nazywany również Człowiekiem Bożym przyszedł na świat ok. 360 r., zmarł w 411 r. Jest świętym kościoła katolickiego i prawosławnego. Patron Św. Aleksy jest patronem ubogich i żebraków. Modlą się do niego pielgrzymi i rybacy. Jest orędownikiem osób chcących wyzbyć się dumy oraz wyniosłości, a także zagrożonych trzęsieniem ziemi, suszą, złą pogodą, epidemią, plagą. Fakty z życia Przyszedł na świat w Rzymie w dobrze sytuowanej rodzinie patrycjuszy. Jego ojciec Eufemiusz pełnił funkcję senatora, matka nosiła imię Agleida (Agle). Rodzice Aleksego byli dobrymi i hojnymi ludźmi, chętnie wspierali biednych. Legenda o św. Aleksym mówi, że w jego domu zawsze były trzy stoły, które czekały na sieroty i wdowy, podróżnych oraz ubogich. Sam Aleksy miał być długo wyczekiwanym dzieckiem. Aleksy ożenił się z kobietą wskazaną mu przez rodziców. Zaraz po ślubie (przed nocą poślubną), nie uprzedziwszy o tym nikogo, uciekł z domu. Udał się w podróż morską do Ziemi Świętej. Następnie rozpoczął podróż do Edessy. Tam wiódł ubogie życie, żebrał, był ascetą, żywił się jedynie jałmużną. Mimo że sam niewiele miał, zawsze dzielił się z innymi. Zaczął też regularnie przyjmować Eucharystię. Żył tak przez 17 lat. Po tym czasie zdecydował się udać w podróż do Tarsusu. Statek, którym płynął dobijał również do portu w jego rodzinnej miejscowości. Aleksy pod wpływem impulsu zdecydował się na zmianę planów i wysiadł w porcie. Udał się pod dom rodzinny, by żebrać pod jego progiem. Przez kolejnych 17 lat mieszkał w niewielkiej celi pod schodami domu. Cały czas trwał w modlitwie, często odwiedzał rzymskie kościoły. Zmarł w 411 r. Przed śmiercią napisał list, w którym wyznał swoją historię. Zgodnie z legendą, kiedy odnaleziono ciało Aleksego, w ręce ściskał ów list. Z zaciśniętych dłoni mogła go wyciągnąć tylko jego żona. Owa legenda mówi również o tym, że w chwili jego śmierci w Rzymie rozdzwoniły się dzwony kościelne. Został pochowany w świątyni św. Bonifacego. Jego ciało wydzielało przyjemny zapach. Kult Kiedy w 1216 r. otwarto trumnę z jego ciałem, okazało się, że nie zaczęło się ono rozkładać. Jego kult był szczególnie silny w średniowieczu w Europie i Północnej Afryce. W XV w powstała Legenda o św. Aleksym. Kilka wieków wcześniej powstał syryjski tekst o jego żywocie. W Rzymie w XVII w wzniesiono bazylikę jego imienia. Jego wspomnienie przypada 17 lipca w kościele katolickim oraz 30 marca w kościele prawosławnym według kalendarza gregoriańskiego. Święty jest przedstawiany jako mężczyzna o długich włosach ubrany w ciemnozieloną sutannę (tradycja wschodnia). Znany jest również wizerunek świętego w ubraniu pustelnika (tradycja zachodnia). Przedstawia się go w czasie żebrania pod domem rodzinnym. Jego atrybutami są księgę, kij pielgrzyma, schody i zwój. Jest patronem kilku zakonów: braci aleksjanów, sióstr aleksjanek, Kongregacji Sióstr Najświętszego Serca Jezusa i Maryi. Podobne biografie i życiorysy Źródła Zdjęcie pochodzi z portalu Zdjęcie zostało wykorzystane na podstawie domeny publicznej. Źródło: Autor: nieznany.
W skrócie Zyskaj dostęp do setek lekcji przygotowanych przez ekspertów! Wszystkie lekcje, fiszki, quizy, filmy i animacje są dostępne po zakupieniu subskrypcji. W tej lekcji: Legenda o św. Aleksym – streszczenie,Legenda o św. Aleksym – opracowanie,cechy ascety. 7-dniowy dostęp Wypróbuj bezpłatnie portal Dostęp do 9 przedmiotów 7 dni zupełnie za darmo! Tylko dla nowych użytkowników Bez podawania danych karty lub Kup dostęp do Miesięczny dostęp do wszystkich przedmiotów Dostęp do 9 przedmiotów Płatność co miesiąc Zrezygnuj kiedy chcesz! 19,90Płatne co miesiąc Zrezygnuj w dowolnym momencie Kontynuuj RABAT 15% Roczny dostęp do wszystkich przedmiotów Dostęp do 9 przedmiotów Korzystny rabat Jednorazowa płatność Korzystasz bez ograniczeń przez cały rok! 84,15 7,01 zł / miesiąc Jednorazowa płatność Kontynuuj lub kup dostęp przedmiotowy Dostęp do 1 przedmiotu na rok Nie lubisz kupować kota w worku? Sprawdź, jak wyglądają lekcje na Dla Ucznia Sprawdź się Filmy do tego tematu Materiały dodatkowe hagiografia pareneza cel utworów pokazujących wzorce osobowe i uczących, jak żyć
Legenda o świętym Aleksym jest to wierszowany utwór polskiego anonimowego autora, będący przekładem łacińskich tekstów. Pochodzi z XV wieku. Należy do nurtu średniowiecznej literatury hagiograficznej. Legenda o św. Aleksym posiada cechy łączące epicki poemat i kazanie. Świadczy o tym budowa utworu: propositio jest to część zapowiadająca treść utworu, invocatio – wezwanie do Bożej pomocy oraz narratio, czyli właściwe o św. Aleksym - streszczenie Utwór rozpoczyna się inwokacją do Mesjasza z prośbą o trojakie łaski dla tego, kto będzie opowiadał dzieje świętego (w. 1-6). Wezwanie do Chrystusa Króla już na początku sugeruje, że święty naśladował Zbawiciela w ubóstwie, pokorze i miłosierdziu – zgodnie ze słowami Pisma Św. Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili (w. 7-8) P. Stępień pisze, że: wstępna modlitwa do władcy... więcejIdeał świętego-ascety w Legendzie o św. Aleksym Święty Aleksy jest ideałem ascety, ponieważ jako syn z książęcego rodu wyrzeka się wszelkich dóbr doczesnych dla służby Bożej. Rzymski panicz opuszcza dobra rodzinne, oddaje wszystko, co posiada, ubogim, udaje się w podróż ku jednemu celowi: osiągnięciu szczęścia wiecznego. Swoją postawą Aleksy udowadnia, że rzeczy doczesne, takie jak przedmioty, zasługi, są nietrwałe. Co więcej, zgubne są często ludzkie uczucia, nie oparte na służbie... więcejLegenda o świętym Aleksym - tekst utworu Ach, Krolu wieliki nasz, Coż Ci dzieją Maszyjasz, Przydaj rozumu k mej rzeczy, Me sierce bostwem obleczy, Raczy mię mych grzechow pozbawić, Bych mogł o Twych świętych prawić: Żywot jednego świętego, Coż miłował Boga swego. Cztę w jednych księgach o nim; Kto chce słuchać, ja powiem. W Rzymie jedno panię było, Coż Bogu rado służyło, A miał barzo wielki dwor, Procz panosz trzysta rycerzow, Co są mu zawżdy służyli, Zawżdy k jego... więcej
legenda o św aleksym tekst